W ramach kolejnego (czwartego) wpisu z zapowiadanego cyklu dotyczącego wymogów prawnych wobec spółek kapitałowych prowadzących działalność na podstawie Ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 888 z późn. zm.) [dalej u.g.h.] – przedstawione zostaną zagadnienia związane z obowiązkami notyfikacyjnymi w zakresie zmian w strukturze kapitału zakładowego spółek prowadzących działalność hazardową.

Wagę dla Ustawodawcy zagadnienia kapitału zakładowego, jego struktury oraz legalności pochodzenia źródeł na jego pokrycie w ramach problematyki gier hazardowych, zauważyć można również w kwestii wszelkich potencjalnych zmian tegoż kapitału. Zgodnie z przepisem art. 52 ust. 1 u.g.h.
Zmiana w strukturze kapitału zakładowego spółek prowadzących działalność w zakresie gier urządzanych w ośrodkach gier lub działalność w zakresie zakładów wzajemnych powodująca przekroczenie odpowiednio 10%, 20%, 30%, 40%, 50%, 60%, 70%, 80% i 90% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu lub udziału w kapitale zakładowym wymaga zawiadomienia ministra właściwego do spraw finansów publicznych, w terminie 7 dni od dnia zarejestrowania tych zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym.

W pierwszej kolejności odnotowania wymaga, że obecne brzmienie przepisu normuje zawiadomienie o następczym charakterze (ex post). Cytowany artykuł został zmieniony przez art. 1 pkt 18 lit. a) noweli z 2015 roku (Ustawa z dnia 12 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o grach hazardowych (Dz. U. poz. 1201). Doszło wówczas do liberalizacji regulacyjnej, albowiem do momentu zmiany brzmienia przepisu każda zmiana (przekraczająca 1% głosów na walnym zgromadzeniu lub udziału w kapitale zakładowym) w strukturze kapitału wymagała uprzedniej zgody organu. Wskazana zmiana stanowiła m.in. implikację wezwania Komisji Europejskiej do usunięcia uchybienia z dnia 21 listopada 2013 r. (postępowanie w sprawie uchybienia nr 2013/4218). Z wskazanego wezwania wynikało (wprawdzie w kontekście podmiotów zagranicznych będących wspólnikami/akcjonariuszami polskich spółek hazardowych), że wymóg wcześniejszego zatwierdzania zmian w strukturze własnościowej spółek posiadających siedzibę w innym państwie członkowskim stanowi nieproporcjonalne ograniczenie swobodnego przepływu kapitału. Powyższe doprowadziło do zmian regulacyjnych i do obecnego brzemienia przepisu.
Zgodnie z poglądami doktryny: Utrzymanie regulacji dotyczących zmiany w strukturze kapitału umożliwia kontrolę legalności środków przeznaczonych na nabycie lub objęcie akcji (udziałów) nie tylko w spółce ubiegającej się o zezwolenie lub koncesję, lecz także w wypadku podmiotu działającego na rynku gier i zakładów wzajemnych. ^[1]

Jak widać element prowadzonego przez organy niejako w sposób ciągły nadzoru nad strukturą kapitału w spółkach hazardowych jest dalece istotny dla Ustawodawcy.
Co oczywiste, obowiązek dokonania zgłoszenia spoczywa na spółce hazardowej. W kontekście powyższego, pewnego komentarza wymaga ustawowy termin do dokonania stosownego zawiadomienia określony w u.g.h. jako 7 dni od dnia zarejestrowania zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym. Powyższa regulacja wydaje się o tyle niefortunna, że rodzi wymierne problemy praktyczne. Wskazany, krótki termin niejako abstrahuje od wiedzy podmiotu (spółki hazardowej) zobligowanego do dokonania zgłoszenia o fakcie dokonania wpisu i liczony jest wyłącznie od formalnego faktu zarejestrowania zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Praktyka wskazuje, że zawiadomienia (postanowienia) o dokonaniu wpisu w KRS niejednokrotnie doręczane są przez Sąd wnioskodawcom w terminach późniejszych niż 7 dni od dnia dokonania samego wpisu. Powyższe może powodować, że zobowiązana do dokonania zawiadomienia spółka hazardowa naruszy ustawowy termin do jego dokonania.
Zważając na powyższe, de lege ferenda wydaje się, że 7 dniowy termin winien być liczony od dnia doręczenia danej spółce postanowienia o wpisie zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Z drugiej jednak strony niedawne zmiany jakie miały miejsce w procedurze dokonywania wpisów w KRS i fakt ich dokonywania za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych minimalizuje opisany powyżej problem. Obecnie osoba składająca wniosek w zakresie zmian w strukturze kapitału, praktycznie niezwłocznie otrzymuje informację mailową o fakcie dokonania wpisu.